Türkiye-Somali Hidrokarbon Anlaşması, Ankara’nın küresel arenada önemli bir enerji oyuncusu olarak yer edinme yönündeki geniş kapsamlı stratejisinin önemli bir unsurunu temsil ediyor.
Türkiye, son yıllarda Afrika ile stratejik iş birliğini güçlendirerek, Temmuz 2024’te Somali ile hidrokarbon arama ve üretim anlaşması imzaladı. Anlaşma, Türk şirketlerine Somali’nin açık denizindeki üç blokta petrol ve doğalgaz arama ve üretim yapma hakkı tanıyor. Bu hamle, Türkiye’nin son yıllarda kazandığı enerji arama ve sondaj uzmanlığının bir uzantısı olarak görülüyor.
Enerji uzmanı Barış Sağlam, Türkiye’nin hidrokarbon kaynaklarını keşfetme konusundaki kararlılığının, teknik eğitim ve ekipman yatırımlarını artırdığını belirtiyor. Anlaşma, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO), Somali’nin açıklarındaki 15 bin kilometrekarelik bir alanda arama yapma yetkisi veriyor. Bu alanın iki bloku kıyıda, bir bloku ise açık denizde bulunuyor. Türkiye’nin denizcilik alanındaki bu girişimleri, Karadeniz’deki gaz keşfiyle kazandığı tecrübesini daha da pekiştiriyor.
Türkiye, sismik ve sondaj çalışmalarında altı gemiden oluşan güçlü bir filoya sahip. Bu filoda, Fatih, Yavuz, Kanuni ve Abdulhamid Han sondaj gemileri ile Barbaros Hayrettin Paşa ve MTA Oruç Reis sismik araştırma gemileri yer alıyor. Özellikle Oruç Reis, Somali açıklarında kapsamlı 3 boyutlu sismik araştırmalar gerçekleştirecek. Sağlam, bu çalışmaların Türkiye’nin enerji güvenliği ve bağımlılığı azaltma çabalarının bir parçası olduğunu vurguluyor.
Türkiye’nin Somali ile imzaladığı anlaşma, ülkenin küresel enerji sahnesindeki konumunu güçlendirmeyi hedefleyen uzun vadeli stratejisinin bir parçası. Bu girişim, aynı zamanda Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerini güçlendirme çabalarını da yansıtıyor. Tarihi bağlar ve Türkiye’nin sömürgeci geçmişinin olmaması, iki ülke arasındaki iş birliğini daha da derinleştiriyor.
Haliç Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Serhat Orakçı, bu yatırımların Türkiye’nin uzun vadeli stratejik hedeflerinin bir parçası olduğunu belirterek, enerji sektöründeki bu hamlelerin Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesine katkıda bulunduğunu söylüyor. Türkiye, Somali’nin güvenlik sorunlarına da askeri destek sağlayarak, enerji arama ve üretim faaliyetlerini güvence altına alıyor.
Somali ile yapılan hidrokarbon anlaşması, Türkiye’nin enerji arzını güvence altına alarak, dışa bağımlılığı azaltma ve kaynak çeşitlendirme stratejisine önemli bir katkı sunuyor. Sağlam, bu anlaşmanın Türkiye’nin enerji güvenliğinde büyük rol oynayacağını belirterek, yerli hidrokarbon kaynaklarını ekonomiye kazandırmanın önemini vurguluyor.
Bu iş birliği, Türkiye’nin Afrika ile olan uzun vadeli stratejik hedeflerini yansıtan somut bir örnek olarak öne çıkıyor ve Türkiye’nin bölgedeki konumunu güçlendiriyor.
