Cyril Ramaphosa, yasa koyucular tarafından kabul edilen yasa tasarısındaki bir dizi anayasal konunun ‘yeniden değerlendirilmesi’ gerektiğini söyledi.
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, kendisinin onayını gerektiren “anayasaya aykırı” bir gözetim yasa tasarısını Perşembe günü parlamentoya geri gönderdi ve yasa koyucular tarafından yeniden değerlendirilmesini istedi.
Ofisinden yapılan açıklamada, İletişimin Dinlenmesi ve İletişimle İlgili Bilgilerin Sağlanmasının Düzenlenmesine Dair Düzenleme (RICA) Tasarısı’nın parlamentoya sunulmasının “anayasaya aykırı itirazlara açık” olabileceği belirtildi.
Yerel olarak ulusal meclis olarak bilinen parlamento, yasa tasarısını kabul etti ve yasa gereği imzalanması için Ramaphosa’ya gönderdi, ancak Ramaphosa, yasa tasarısının mahkemelerde itiraz edilebileceğini belirtti.
Açıklamada, Ramaphosa’nın, “Parlamentodan geçen yasa tasarısındaki bazı anayasal konuların, mahkemelerce iptal edilme riski olmadan bu önemli yasanın amaçlanan amacına ulaşması için yeniden değerlendirilmesi gerektiğinden endişe duyduğu” belirtildi.
Cumhurbaşkanı, konuyla ilgili olarak Meclis Başkanı Thoko Didiza’ya bir mektup yazdı ve bir kopyasını da ilgili bakanlara iletti.
Güney Afrika Anayasa Mahkemesi, Şubat 2021’de RICA yasasının, ifade özgürlüğü ve medya hakları tarafından desteklenen ‘gizlilik hakkını korumak’ için tatmin edici güvenceler sunmaması nedeniyle anayasaya aykırı olduğuna karar verdi.
Karar, Amabhungane Araştırmacı Gazetecilik Merkezi ve diğerlerinin yasaya itiraz etmesi üzerine verildi.
Ramaphosa, yasa tasarısının anayasaya uygunluğu konusunda çekincelerini dile getirerek, “25A(2)(b) maddesi uyarınca gözetim sonrası bildirim yükümlülüklerinin süresiz olarak askıya alınmasına ilişkin bir kararın incelenmesinin mümkün olmaması nedeniyle yasanın yetersiz olduğunu” söyledi.
Ramaphosa, mevzuatın, müdahale talimatları ve bildirim askıya alma başvurularının tek taraflı (sadece bir tarafın veya grubun çıkarları doğrultusunda) talep edilmesi ve alınması gerçeğini ele alacak yeterli güvenceler sağlamasını istediğini söyledi.