Shirika la Umoja wa Mataifa siku ya Jumamosi lilitoa wito wa kukomesha aina za kisasa za unyonyaji wa binadamu, huku uchunguzi mpya kuhusu taasisi za kihistoria za Marekani ukizua wasiwasi juu ya jinsi utumwa na urithi wake unavyokumbukwa.
“Ni wakati wa kukomesha unyonyaji wa binadamu mara moja na kutambua heshima sawa na isiyo na masharti kwa kila mtu,” alisema Audrey Azoulay, Mkurugenzi Mkuu wa Shirika la Umoja wa Mataifa la Elimu, Sayansi na Utamaduni (UNESCO), katika taarifa yake kwa ajili ya Siku ya Kimataifa ya Kukumbuka Biashara ya Watumwa na Kukomesha kwake.
Siku hiyo, ambayo huadhimishwa kila mwaka tarehe 23 Agosti, inaashiria mwanzo wa maasi ya mwaka 1791 katika Saint-Domingue ya wakati huo, sasa Haiti, ambayo yalichangia kumaliza biashara ya watumwa ya Atlantiki. Lengo lake ni kuheshimu kumbukumbu ya mamilioni ya watu waliokuwa watumwa na kutambua athari za kimataifa za utumwa, ikiwa ni pamoja na athari zake zinazoendelea katika jamii za leo.
Azoulay alisisitiza kuwa “waathiriwa na wapigania uhuru” wa zamani wanaendelea kuwa mfano kwa “vizazi vijavyo kujenga jamii za haki.”
Naibu Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa, Amina Mohammed, alibainisha kuwa “mapambano bado hayajaisha” kwani utumwa wa kisasa unaendelea kwa njia mbalimbali. “Tukabiliane na ukosefu wa haki, wa zamani na wa sasa, na tuheshimu heshima na haki za kila mtu,” alisema.
Trump azua hasira
Maadhimisho haya yamekuja wakati wa shinikizo la kisiasa linaloongezeka kwa taasisi za kitamaduni za Marekani, zikiwemo makumbusho ya Smithsonian, kuhusu jinsi zinavyowasilisha historia ya Marekani, hasa kuhusu rangi, utumwa na utambulisho.
Mnamo Agosti 19, Rais wa Marekani Donald Trump alikosoa Taasisi ya Smithsonian kuwa “imepoteza mwelekeo” na kudai kuwa inazingatia sana ukosefu wa haki wa zamani. Maoni yake yalizua hasira.
“Kila kitu kinachojadiliwa ni jinsi nchi yetu ilivyo mbaya, jinsi utumwa ulivyokuwa mbaya, na jinsi waliodhulumiwa hawajafanikiwa — Hakuna chochote kuhusu mafanikio, hakuna chochote kuhusu mwangaza, hakuna chochote kuhusu mustakabali,” aliandika kwenye mitandao ya kijamii.
Ujumbe huo ulitolewa baada ya Ikulu ya White House kuzindua mapitio makubwa ya makumbusho nane ya Smithsonian ili kuhakikisha kuwa “yanasherehekea upekee wa Marekani” na kuondoa “lugha za mgawanyiko au zenye mwelekeo wa kiitikadi.”
